Bron checken, of feit checken?

In de vorige post ging ik al in op de discussie die over onze 'universitaire  persberichten studie' ontstaan is op De Nieuwe Reporter. Inmiddels is er ook in Vrij Nederland een pittig stuk verschenen. Dit maal niet pittig over het onderzoek, maar over de praktijk van nieuwschecken.

De auteur van het VN artikel veegt de vloer aan met de praktijk van wat een Nijmeegse collega 'bron checken' noemt. Met andere woorden, als je alleen aan de afzender van het persbericht vraagt of hij/zij echt meent wat er in het persbericht staat, dan heb je nog geen feit gecontroleerd.





Écht feiten checken betekent dat je ook bij andere bronnen controleert of de beweringen uit het persbericht echte feiten zijn.

Voor de duidelijkheid: Het lopend onderzoek gaat niet over feiten checken. Maar het genoemde VN-artikel roept wel een dringende onderzoeksvraag op: Welke manieren van 'checken' worden er eigenlijk toegepast op de diverse redacties en waarom? Ook op basis van de resultaten van dat (toekomstig?) onderzoek kan een pittige discussie over journalistieke kwaliteit gevoerd worden.

[update:] Op De Nieuwe Reporter deed Els Diekerhof al in 2008 verslag van een onderzoek naar de manieren van checken in de Nederlandse journalistiek, onder de veelzeggende titel 'niet checken, maar indekken'. Uit dat onderzoek blijkt dat er vooral 'selectief gecheckt wordt', vooral wanneer er belangen in het spel zijn. In deze discussie zeer de moeite van het (her-)lezen waard.

ps: over feiten checken gesproken, gaat u ook eens buurten bij de feiten-checkende studenten van de Hogeschool voor Journalistiek in Tilburg.

Pytrik Schafraad